Veelgestelde vragen

Vragen over het proces

Waarom krijgt Maashorst een opvanglocatie?

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) heeft een groot tekort aan opvanglocaties. De bestaande asielzoekerscentra zitten overvol en aanmeldcentrum Ter Apel kan het grote aantal nieuwe vluchtelingen niet aan. Daarom zijn er landelijk en regionaal afspraken gemaakt: elke regio moet een bijdrage leveren. Samen met onze buurgemeenten hebben we die opgave onderling verdeeld. We willen namelijk als gemeenten gezamenlijk een bijdrage leveren aan de noodoproepen van COA, VNG en de staatssecretaris, zoals we dat eerder ook hebben gedaan voor vluchtelingen uit Oekraïne en met de organisatie van een crisisnoodopvang in ’t Oventje (zomer 2022). Ook Maashorst neemt haar verantwoordelijkheid.

Wanneer gaat de opvanglocatie open?

De streefdatum was aanvankelijk om de opvanglocatie vanaf 1 oktober in gebruik te nemen, maar dat wordt later. We weten nu nog niet wanneer de opvang kan starten.

Voor hoe lang is deze opvanglocatie?

Voor maximaal 3 jaar. 

Wie worden er opgevangen?

Wie er straks precies in het hotel komen wonen, wordt bepaald door het COA. Dat is nu nog niet bekend. Dit is afhankelijk van de instroom van asielzoekers in Ter Apel en de bezetting van locaties die worden gesloten. Het COA streeft naar een uitgebalanceerde mix van alleenreizenden en gezinnen.

Waarom is deze plek gekozen?

In dit geval heeft het Van der Valk-concern het COA aangeboden om het hotel tijdelijk te gaan gebruiken voor de opvang van asielzoekers. Het COA heeft vervolgens de keuze gemaakt om op dit aanbod in te gaan.

Zijn er andere locaties in Maashorst voor opvang?

Naast de drie locaties waar we Oekraïense vluchtelingen opvangen, zijn er momenteel geen andere locaties in onze gemeente. Maashorst moet dit jaar (vóór 2024) 225 asielzoekers opvangen. Het voorstel van Van der Valk heeft ons weliswaar verrast, maar stelt de gemeente in staat om snel aan deze opgave te voldoen. Daarnaast werken we momenteel aan alternatieve opvanglocaties.

Zijn er andere locaties in Nederland voor asielzoekers?

Alle gemeenten in Nederland hebben een opgave om asielzoekers op te vangen. Als gevolg wordt op dit moment in talloze plaatsen al opvang gerealiseerd of voorbereid.

Blijft het Van der Valk Hotel open als hotel tijdens de opvang?

Nee.

Wie heeft bepaald dat Maashorst asielzoekers moet opvangen?

Zowel het Europese parlement als onze regering hebben bepaald dat we vluchtelingen opvangen. Onze veiligheidsregio Brabant-Noord heeft de opdracht om in totaal 2424 mensen op te vangen per 1 januari 2024 (let wel: dit aantal kan tussentijds wijzigen als gevolg van veranderende toestroom van asielzoekers). Gemeente Maashorst heeft daarbij de verantwoordelijkheid voor 225 asielzoekers.

Wie heeft het besluit genomen om deze opvang in het Van der Valk Hotel te realiseren?

Het COA en het Van der Valk-concern hebben het initiatief genomen om asielopvang te realiseren in het Van der Valk Hotel. Vervolgens hebben ze de gemeente gevraagd of ze daaraan wil meewerken. Het college van B en W heeft hierop gereageerd met een ‘positieve grondhouding onder voorwaarden’. Dat wil zeggen: we willen meewerken, op voorwaarde dat er werkafspraken worden vastgelegd met het COA (bijvoorbeeld over veiligheid) en dat met het Van der Valk-concern afspraken worden vastgelegd over voortzetting van het hotel na drie jaar.

Kan ik bezwaar maken?

U kunt pas bezwaar maken als sprake is van een formeel besluit. Dat besluit moet nog worden genomen. Het college van B en W heeft 4 juli jl. ingestemd met het verzoek van het COA om mee te werken aan tijdelijke opvang van asielzoekers in het hotel. Die medewerking is toegezegd, onder voorwaarden (die nu worden uitgewerkt). Het formele besluit volgt later.

Wat moet er nog gebeuren voor de opening?

We werken met het COA de voorwaarden verder uit, waaronder de opvang kan plaatsvinden. Daarbij nemen we de vragen en zorgen mee die we hebben ontvangen van direct omwonenden.

Waar kan ik terecht met vragen, opmerkingen, klachten?

Vragen over of suggesties voor de inrichting van de asielopvang in het Van der Valk Hotel kunt u mailen naar: asielopvang@gemeentemaashorst.nl. Na de opening van de asielopvang kunt u met klachten en opmerkingen terecht bij het COA. De opvang is dan 24/7 bereikbaar op een telefoonnummer dat we breed zullen communiceren zodra het bekend is. Ook krijgt de locatie een e-mailadres, dat we ook communiceren.

Op sommige vragen hebben we nu nog geen antwoord. Simpelweg omdat we er nog over in gesprek zijn. De vragen die we al wel kunnen beantwoorden, staan hier op onze website. Deze vragenlijst vullen we steeds aan, zodra helder is hoe we de nog ontbrekende vragen kunnen beantwoorden.

Wie draagt de kosten voor deze opvanglocatie? 

De kosten van opvang worden betaald door de Rijksoverheid.

Wordt planschade of financieel nadeel vergoed?

Als er volgens de wet recht op is, wordt planschade of financieel nadeel vergoed.

Hoe kan ik het nieuws over deze opvanglocatie volgen?

U vindt alle informatie over de opvang van asielzoekers in het Van der Valk Hotel (voor zover nu bekend) op de website van de gemeente. Steeds als er nieuws is over de voorbereiding van de opvang, melden we dat in de nieuwsrubriek op de pagina www.gemeentemaashorst.nl/asielopvang onder het kopje ‘Nieuws over de opvang asielzoekers’ (rechts op het scherm).

Hoe zijn/worden direct omwonenden betrokkenen/geïnformeerd?

Vrijdag 7 juli zijn eerst de direct aanwonenden (bewoners/eigenaren van de direct aan het hotel grenzende percelen) geïnformeerd per brief en uitgenodigd voor een eerste informatiebijeenkomst op maandag 10 juli. Ook zijn op vrijdag 7 juli de omwonenden in een straal van ongeveer 1 kilometer rond het hotel geïnformeerd per brief. De overige inwoners en betrokkenen zijn geïnformeerd via de pers. 

Op 10 juli was er een eerste informatiebijeenkomst voor genodigde direct aanwonenden. Daar konden zij zich ook opgeven voor deelname aan een omwonendenoverleg. Dit omwonendenoverleg is inmiddels ingesteld en bestaat uit 12 direct omwonenden. (zie hieronder).

Op 18 september was er een tweede informatiebijeenkomst voor genodigde direct aanwonenden.

Het omwonendenoverleg is inmiddels ingesteld en bestaat uit 12 direct omwonenden. Deze groep komt ongeveer een keer in de 2 à 3 weken bij elkaar. De eerste bijeenkomst was op maandag 21 augustus, de tweede op woensdag 13 september. Na de opening van de asielopvang neemt het COA de regie over voor dit overleg. Het COA hecht er namelijk grote waarde aan in nauwe verbinding met buren te staan. In de praktijk van andere vergelijkbare locaties werkt dat goed; korte lijnen en snel handelen.

Vragen over de locatie

Hoe hard is de afspraak dat dit voor 3 jaar is?

Dat is een harde afspraak. Na maximaal 3 jaar eindigt de opvang.

Worden er vaker hotels gebruikt voor een asielopvang?

Ja, het COA gebruikt vaker hotels als opvanglocatie. Zo werken ze ook op andere plekken in Nederland onder andere samen met Van der Valk Hotels.

Hoe zit het met de veiligheid op en rondom de locatie?

Het COA is verantwoordelijk voor de veiligheid op de locatie. Dit doet de organisatie in samenwerking met de beveiligingsorganisatie Trigion. Tussen 8.00 uur en 22.00 uur zijn er medewerkers van het COA op de locatie aanwezig. Daarnaast zijn er 24 uur per dag, 7 dagen in de week beveiligers op de locatie. Waar nodig is er contact tussen het COA en de politie. De burgemeester is verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid in de gemeente. De vluchtelingen krijgen begeleiding en voorlichting over onderwerpen zoals veiligheid, maar ook omgangsvormen in Nederland.

Op de opvanglocaties van het COA gelden huisregels en de bewoners worden geacht zich daaraan te houden. Als de opvang start is er een telefoonnummer voor direct omwonenden beschikbaar dat 24 uur per dag bereikbaar is voor urgente zaken. Ook komt er een e-mailadres voor minder dringende kwesties.

Er wordt momenteel een veiligheidsplan opgesteld, waarin alle aspecten rond veiligheid op en rond het terrein worden geborgd.

Mogen de bewoners van het terrein af?

Ja, dat mag.

Blijft het parkeerterrein (met de oplaadpalen voor elektrische auto’s) van het hotel beschikbaar?

Dit is één van de punten waarover we nog in gesprek zijn met het hotel.

Hoeveel verdient Van der Valk met de opvang van asielzoekers?

Wij weten niet hoeveel geld het hotel krijgt voor de opvang. Dat is een afspraak die het COA maakt met de ondernemer en het Rijk.

Vragen over asielzoekers

Wie komen er? Zijn dat gezinnen, mannen alleen, komen er ook kinderen?

Wie er straks precies in het hotel komen wonen, is nu nog niet bekend. Dit is afhankelijk van de instroom van asielzoekers in Ter Apel en de bezetting van locaties die worden gesloten.

Veel informatie over de asielzoekers die naar Nederland komen (en de manier waarop ze worden opgevangen in lokale opvanglocaties) vind je op de website van het COA: https://www.coa.nl/nl/in-de-buurt (Deze link gaat naar een andere website)

Komen er ook veilige landers?

Gemiddeld wordt circa 3% van de bedden in opvanglocaties bezet door asielzoekers uit veilige landen die in afwachting zijn van hun proces.

In 2023 zaten er tot en met juni bijna 2.000 asielzoekers uit veilige landen op enig moment in een asielopvang. Hiervan zijn er ruim 1.100 weer vertrokken. Zie ook: https://www.coa.nl/nl/lijst/het-waar-dat-veel-asielzoekers-uit-veilige-landen-komen (Deze link gaat naar een andere website)

Wie bepaalt wie hier naartoe komen?

Dat bepaalt het COA.

Vluchtelingen, asielzoekers, statushouders, noodopvang, azc's - wat is wat?

Vluchtelingen zijn mensen die wegens oorlog of andere redenen vrezen voor hun leven. Vluchtelingen die asiel aanvragen heten asielzoekers. Zij worden tijdens de behandeling van hun asielaanvraag opgevangen in asielzoekerscentra (azc’s). De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) behandelt de asielaanvragen. Zodra asielzoekers een verblijfstatus krijgen in Nederland worden ze statushouders genoemd. Vanaf dat moment hebben ze ook recht op een woning in Nederland. De doorstroom van statushouders vanuit de azc’s naar woningen is als gevolg van de krapte op de woningmarkt laag, onder andere hierdoor heeft het COA te weinig opvangcapaciteit. Om toch aan de wettelijke taak te kunnen voldoen om iedereen die in Nederland asiel aanvraagt op te kunnen vangen, zijn daarom extra (nood)opvanglocaties nodig, zoals in Maashorst.

Overigens heeft 85% van de asielzoekers die in de asielopvang komen momenteel kans op een verblijfsvergunning.
Zie ook: https://www.coa.nl/nl/watiswaar (Deze link gaat naar een andere website) (wat is waar over asielopvang?)

Hoe verloopt de asielprocedure?

Bekijk het antwoord op deze vraag in het filmpje op de website van het COA: https://www.coa.nl/nl/asiel (Deze link gaat naar een andere website)

Wat doen de bewoners overdag?

Het COA biedt diverse activiteiten aan de bewoners aan en hoopt daarin ook de verbinding met de buurt aan te gaan. Denk aan sporten, muziek maken, gezamenlijk eten of naar een taalcafé gaan. Voor sommige activiteiten nodigt het COA ook buurtbewoners uit.

Verder hebben de mensen die in de opvang verblijven, dezelfde rechten en plichten als ieder ander in Nederland als het aan komt op bewegingsvrijheid. Ze mogen zich dus vrij bewegen, wel is er een wekelijkse meldplicht. Het COA kent huisregels, bewoners krijgen deze in hun eigen taal uitgereikt. En ze krijgen uitleg over rechten, plichten en omgangsvormen in Nederland. De mensen zijn zelf verantwoordelijk voor het bijhouden van hun eigen leefomgeving. Leerplichtige kinderen volgen onderwijs. Daarnaast hebben volwassenen gesprekken met onder meer de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en Vluchtelingenwerk. Ze bereiden zich met programma’s en/of vrijwilligerswerk voor op hun toekomst. Dat kan zowel op als buiten de locatie zijn. Met organisaties en partijen in de omgeving zoeken we naar een zinvolle tijds- en dagbesteding. Asielzoekers mogen onder bepaalde voorwaarden ook betaald werken.

Als u zelf ideeën hebt of een bijdrage wilt leveren, kunt u dit alvast laten weten via asielopvang@gemeentemaashorst.nl en dan zorgen wij dat het op de goede plek komt.

Zitten hier uitgeprocedeerde asielzoekers bij?

Nee, er komen geen uitgeprocedeerde asielzoekers naar Maashorst. Het gaat bij deze opvang om mensen die aan het begin staan van de asielprocedure. Wel zijn ze al gescreend door het COA en ze hebben een gezondheidstest gehad.

Komen er ook Oekraïners op deze locatie?

Nee, er komen geen Oekraïners op deze locatie. Oekraïense vluchtelingen vallen onder de nieuwe Europese Beschermingsregeling waarmee zij tot drie jaar kunnen verblijven in Nederland. Ze hoeven dus geen asiel aan te vragen. Maar ze mogen dat wel. Oekraïense vluchtelingen die asiel aanvragen, krijgen onderdak van het COA. Vluchtelingen uit Oekraïne die hier geen asiel aanvragen, worden opgevangen door het Rijk. In Maashorst zijn in korte tijd drie opvanglocaties gerealiseerd voor vluchtelingen uit Oekraïne:

1. Het voormalige brandweerkantoor aan de Nieuwe Markt in Uden: 37 opvangplekken.
2. Het voormalige politiebureau aan de Leeuweriksweg in Uden: 128 opvangplekken.
3. Het voormalige raadhuis in Schaijk: 22 opvangplekken.

Hoeveel mensen komen er?

Er komen maximaal 300 mensen naar deze locatie om opgevangen te worden.

Waarom komen er 300 mensen en niet minder? Is het niet beter hen meer te spreiden?

Het COA zoekt in het hele land veel opvanglocaties. De gemeente wil graag haar maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen om mensen die zijn gevlucht menswaardig onderdak te bieden. Het verzoek van het COA betreft in onze gemeente de opvang van 300 personen, omdat dit aantal mogelijk is in de beoogde locatie. Het is efficiënter om een wat grotere opvang te realiseren dan bijvoorbeeld 10 kleinere locaties. Bij grotere locaties zijn er meer mogelijkheden in onder meer de faciliteiten die geboden worden door het COA, zoals meer begeleiding, beveiliging en gezondheidszorg.

Is de opvang een openbare locatie?

Nee, de opvang is geen openbare locatie. Bewoners kunnen vrijelijk in en uit lopen. Bezoekers moeten zich identificeren bij betreden van het terrein.

Worden de vluchtelingen gescreend of onderzocht?

Na binnenkomst in Nederland worden alle asielzoekers geïdentificeerd en geregistreerd door de AVIM (Afdeling Vreemdelingenpolitie, Identificatie en Mensenhandel) en de IND. De Koninklijke Marechaussee onderzoekt eventuele documenten nader. De mensen krijgen een medische intake en zo nodig een tbc-controle.

Waar gaan de asielzoekers daarna naar toe?

De opvang van asielzoekers in Nederland is op dit moment een behoorlijke puzzel als gevolg van de hoge instroom van vluchtelingen in Nederland, de hoge bezetting op de vaste locaties van het COA en de in gebruik genomen (crisis)noodopvanglocaties in het land waarvan de looptijd varieert. Het streven vanuit het COA is om alle asielzoekers die in procedure zitten of een verblijfsvergunning hebben gekregen uiteindelijk te huisvesten op reguliere locaties.

Praktische vragen

Wat kan ik doen bij overlast?

Tot aan de opening van de locatie kunt u met vragen of opmerkingen terecht bij de gemeente via asielopvang@gemeentemaashorst.nl. Als de locatie in gebruik genomen is, is deze 24/7 bereikbaar op een telefoonnummer dat we breed zullen communiceren zodra het bekend is. Ook krijgt de locatie een e-mailadres, dat we ook communiceren.

Kan ik ook helpen bij de opvang?

In opvanglocaties voor vluchtelingen zijn veel vrijwilligers actief. Ook buiten opvanglocaties zetten mensen zich belangeloos in voor vluchtelingen. Met eigen initiatieven of vanuit organisaties en bedrijven. Daar is het COA erg blij mee. Als u zelf ideeën hebt of een bijdrage wilt leveren, kunt u dit alvast laten weten via: asielopvang@gemeentemaashorst.nl en zorgen wij dat het op de goede plek komt. In sommige gevallen zijn ook spullen welkom. Hoe het COA dit zal coördineren, wordt nog gecommuniceerd door het COA.

Wat is het COA?

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) zorgt voor de opvang van asielzoekers in Nederland tijdens de asielprocedure. Dit houdt in dat het COA zorgt voor huisvesting vanaf het moment dat de asielzoeker asiel aanvraagt in Nederland, tot aan het moment dat de asielzoeker Nederland moet verlaten of een verblijfsvergunning krijgt. Voor vragen, meer informatie over het COA en contactgegevens kunt u terecht op www.coa.nl (Deze link gaat naar een andere website).